بخش تحقیقات گیاه پزشکی استان لرستان

به طور کلی به 2 صورت آفات خسارت وارد می‌‌کنند،

 1-خسارت مستقیم 2-خسارت غیر مستقیم

1.خسارت مستقیم: اغلب توسط حشراتی با قطعات دهانی جونده و ساینده ایجاد می‌‌شود. از قبیله راسته سخت بالپوشان، پروانه مانندها، چوبخواران، موریانه‌ها، راست بالان.

خسارت آفات بستگی به شدت حمله آن‌ها دارد و در 3 حالت ایجاد می‌‌شود: 1- تعداد آفات موجود 2- مرحله رشد ی آن‌ها 3- طول مدت حمله آفات.

روش‌های خسارت مستقیم آفات با قطعات دهانی جونده:

1.از بین بردن و تغذیه از بافت گاهی و کاهش رشد گیاه میزبان می‌‌شود سفیده کلم، انواع ملخ‌ها، لارو پروانه گاما، سرخرطومی یونجه، کرم سیب، کرم برگخوار چغندر قند.

2- ايجاد دالان در ساقه و قطع كردن جريان شيره نباتي كه باعث خشك شدن شاخه­هاي انتهايي گياه ميزبان مي­شود كه به اين آفات Stem borer گويند. ساقه خوار اروپايي ذرت، زنبور ساقه خوار گندم، كرم خراط يا پروانه فري

3- چوبخوارها مثل بعضي از سوسكهاي شاخك بلند خانواده Srambicidae كه لارو از استوانه مركزي چون تغذيه مي­كند به اين آفات Ring bark stems گويند.

4- حشره­هايي كه به جوانه­ها و قسمتهاي زايشي گياه صدمه مي­رسانند مانند سرخرطومي سيب

5- حشراتي كه باعث ريزش ميوه قبل از رسيدن آن مي­شود مانند كرم سيب – مگس گيلاس

6- حشراتي كه به گل حمله مي­كنند و كاهش محصول دانه مي­شوند سوسك پلن خوار – سوسك ژاپني

7- حشراتي كه به قوه  ناحيه بذور صدمه مي­زنند مثل سوسك چهار نقطه­هاي نخود و حبوبات

8- حشراتي كه به ريشه گياه حمله كرده و باعث كاهش جذب آب و مواد غذايي مي­شوند مانند كرم طوقه بر ،‌كرم سفيد ريشه، آبدزدك،‌كرم مفتولي سيب زميني.

9- خسارت مستقيم توسط حشرات مكنده كه با كشيدن شيره نباتي باعث كاهش شديد رشد گياه و نهايتاً ؟؟ ميزبان مي­شوند شته­ها Bemisia sp و تغذيه از شيره نباتي گلها و كاهش تعداد بذر مانند سن خانواده Miridae كه باعث ريزش گل يا ميوه تازه مي­شود. سن گندم (Sun bug) باعث پوك شدن و لاغر شدن و غير قابل استفاده شدن دانه گندم مي­شود. مثل خسارت پشتك­هاي سپردار و يا ايجاد گال و بدشكلي، نكروزه شدن كه ناشي از طريق توكسين به داخل نسوج گياهي توسط حشرات راسته ناجور بالاف.

انواع خسارات غير مستقيم حشرات به گياهان

در خسارت غير مستقيم حشرات به گياهان ممكن است عمليات داشت، سمپاشي، وجين يا كنترل علفهاي هرز يا برداشت را در محصول اصلي را مشكل ساخته يا به تاخير بياندازند مثل خسارت كرم قوزه پنبه يا خسارت سنها در غلات كه باعث كوتاه شدن ساقه گندم شده كه عمليات برداشت را با سختي و دشواري مواجه مي-كند. خسارت آفات ممكن است باعث كاهش محصول يا افزايش آلودگي گياهان گردو و ارزش غذايي و بازارپسندي آنها را از بين مي­برد مثل خسارت شب پره آرد Ephestia sp و يا شته قرمز آرد Tribolium sp كه لاروها معمولاً آرد را مورد حمله قرار داده كه بر اثر تغذيه باعث كاهش آرد و فضولات آنها باعث غير استفاده شدن آرد و يا باقي ماندن شپشكها روي پرتقال و سيب كه ارزش آنها را كاهش مي­دهد و باعث كاهش ارزش بازارپسندي و اقتصادي مي­شود و يا بعضي از حشرات ناقل بيماريزاي گياهي يعني عوامل بيماريزاي گياهي را حمل و منتقل به گياه ميزبان مي­سازند. مثل قارچ فوماژين ريسه و اسپور خود را برده و روي برگ منتقل مي­كند. يا زنجركها ناقلين اصلي انتقال ويروس در گياهان حشرات چوب در گياه نارون سوسك پوستخوار كه بيماري مرگ هلندي نارون را ايجاد مي­كند.

بعضي حشرات افات رواني هستند كه در كودكان و زنان ايجاد ترس مي­كنند. مثل سوسري – سوسكهاي بزرگ مثل حشرات بالغ Polyphylla