بخش تحقیقات گیاه پزشکی استان لرستان

علف های هرز باغات میوه

میکروکلیمای باغها نسبت به سایر جاها از بعضی جهات مثل سایه اندازی ، رطوبت نسبی و رطوبت بیش از اندازه خاک متفاوت است که تعداد کمی از گونه های گیاهی این زیستگاه را مطلوب یافته و مسأله ساز می شوند ، برخی از علفهای هرز غالب در این شرایط عبارتند از :

رودندان Bidens pilosa

خار مقدس  Gnicus arvensis

فرفیون Euphorbia geniculata

ترشک Oxalis Corniculata

توق Xanthium Strumarium

شاهدانه Cannabis Sativa

علف اسب Erigeron Canadensis

حلفه Imprata Cylindrica

گل ابری Ageratum conyzoides

علف های هرز می توانند از راههای گوناگون به میوه ها و خشکبارها آسیب جدی برسانند . علف های هرز با گیاهان جوان که به تازگی کاشته می شوند مستقیماً برای رطوبت خاک ، مواد غذایی خاک ، گاز کربنیک و احتمالاً نور رقابت می کنند . افزودن بر این علف های هرز ممکن است پناهگاهی برای بیماری های گیاهی ، حشرات و جویندگان مانند موش صحرایی باشند که باعث طوقه برداری درختان شوند . علف های هرزی مانند عشقه سمی ممکن است در برداشت ایجاد مزاحمت کنند .

اتلاف آب به وسیله علف های هرز به ویژه در مناطق خشک همواره دارای اهمیت است . علف های هرز چند ساله مزاحم مانند علف گندم ، تیاق ، مرغ ، اویارسلام ، پیچک صحرایی و یا کنگر صحرایی بایستی پیش از ایجاد درختان میوه و یا کاشت میوه های ریز مهار شوند . علف های هرز چند ساله را در مرحله پیش کاشت در مقایسه با مراحل بعدی ، بسیار آسانتر و با هزینه ای کمتر می توان مهار کرد . در صورتی که علف های هرز چند ساله موجود نباشند و یا پیش از کاشت گیاه مهار شده باشند مسئله عمده از نظر عل های هرز ، علف های هرز یکساله هستند . البته ممکن است علف های هرز چند ساله بعداً به منطقه هجوم آورند . این امر به ویژه در صورتی درست است که علف های هرز چند ساله در برابر علف کش های مصرفی تحمل داشته باشند . هنگامی که رقابت از سوی علف های هرز حساس به وسیله یک علف کش از میان برداشته شود ، علف های هرز چند ساله به زندگی خود ادامه می دهند . سامانه ی کلی مهار علف های هرز در میوه ها ممکن است آمیزه ای از چند روش ، در برگیرنده کولیتواسیون موور زدن ، استفاده از خاکپوش و علف کش ها باشد .

کولتیواسیون

هنگامیکه کولتیواسیون به عنوان تنها عملیات زدودن علف های هرز در گیاهان میوه در نظر گرفته شود به اندازه ی دیگر گیاهان خاک ورزی شده مؤثر و اقتصادی است . نمونه ی زیانهای کولیتواسیون این است که ریشه های سطحی آسیب دیده ، ساختمان خاک تغییر می کند فرسایش خاک افزایش می یابد . مهار علف های هرز در زیر درختان با روش های مکانیزه دشوار می شود و کولیتواسیون باعث زم آوردن بذر تازه ی علف های هرز به سطح خاک می شود که در اینجا جوانه زن و رشد می کنند .

موور زدن

موورزدن به ویژه در جایی معمول است که فرسایش خاک جدی است . علف های هرز را می توان در این مناطق به صورت چمنی کوتاه نگهداشت و به این ترتیب با وجودی که رقابت از سوی علف های هرز در کمترین میزان نگهداشته می شود فرسایش خاک نیز به طور مؤثر مهار می شود . اما برماسیل ، 2,4-D ، دی واین، دیکلوبنیل ، فلوازیفوپ ، EPTC ، کلیفوسیت ، متولاکلر ، اکسی فلورفن ، ستوکسیدیم و ترباسیل نیز بر روی برخی علف های هرز چند ساله مؤثر هستند .

دی واین یک علفکش قارچی است که برای مهار استوانگر چند ساله و یا گونه ای علف شیر در مرکبات مصرف می شود . این فرمولاسیون علف کش بیولوژیک در برگیرنده کلامید و سپورهای قارچ phytophthora palmivora عامل پوسیدگی ریشه می باشد . این علف کش قارچی به سطح خاکی زده می شود که باید در زمان کاربرد مرطوب باشد برای اینکه آلودگی ریشه ایجاد شود این قارچ ریشه های مرکبات را آلوده نخواهد کرد .

انگور

علف های هرز یکساله بر روی ردیف را اغلب با علف کش ها مهار می کنند و میان ردیف را با کولتیواتور و یا موور می زنند . انجام کولیتواسیون در نزدیکی بوته ی انگور اغلب به گیاه آسیب می زند . در برخی خاکها انجام کولیتواسیون پیاپی برای مهار علف های هرز می تواند لایه ای نفوذناپذیر ایجاد کند که از نفوذ آب جلوگیری می کند . در برخی مناطق گیاه پوششی لیان ردیف ، موور زده می شود و نواری از علف کش بر روی ردیف پاشیده می شود .

علف های هرز یکساله در بوستان ها را می توان با مصرف علف کش های دیوران ، متون کلر ، ناپروپامید لوریزالین ، اکسی فلورفن ، پرونامید ، سیمازین و یا تری فلوراسین در خاک مهار کرد . گزینش علف کش به گونه ای انگور ، علف های هرز مهار شونده ، سن گیاه و جای جغرافیایی بستگی دارد . پاراکوات که به صورت پس رویشی پاشیده شود ، شماری زیاد از علف های هرز یکساله را مهار می کند در حالیکه کاربردهای پس رویشی فلوازیفوپ و یا ستوکسیدیم ، بسیاری از کشیده برگ های یکساله و برخی چند ساله ها را مانند قیاق ریزدم دار علف گندمی و مرغ ، مهار می کنند .

گلینوسیت بسیاری از علف های هرز را مهار می کند اما همانند پاراکوت ، برای جلوگیری از آسیب به گیاه زراعی ، از تماس آن با بافت سبز بایستی خودداری شود . بنابراین ، کاربردهای پس رویشی پاراکوات و یا گلینوسیت یا بایستی ب سمت پایه ی بوته ی انگور هدایت شود و یا با استفاده از پر انجام می گیرد . هنگامیکه گلیفوسیت در پیوند با مرحله رشد گیاه به گونه ای درست به کار رود . بسیاری از علف های هرز چند ساله مانند پیچک صحرایی ، تیاق ریزدم دار ، مرغ ، درنه ، کنگر صحرایی ، علف گندمی و منظوریون اسود روسی را مهار می کند . کشیده برگهای چند ساله را در بوستان ها نیز می توان با محلول پاشی هدایت شده دالاپان مهار کرد . کاربردهای پیاپی دالاپان ، فلوازیفوپ ، گلیفوسیت و ستوکسیدیم بر روی بوته ی علف هرز که دوباره رشد می کنند ، برای دستیابی به مهار قابل قبول علف های هرز چند ساله ضروری است .

ذغال اخته

مسئله علف های هرز و روش های عمومی مهار علف های هرز در ذغال اخته به گونه ذغال اخته بستگی دارد . ذغال اخته های بوتاه کوتاه که در نواحی شمال شرقی ایالات متحد رشد می کنند در حالت وحشی اداره می شوند مسایل علف های هرز آنها منحصر به فرد است و به دلیل آنکه ، خاکورزی شدنی نسبت به شدت به علف کش ها متکی هستند . اما در ذغال اخته های بوته بلند و چشم خرگوشی علف های هرز با کولیتواسیون ، موور زدن و علف کش ها مهار می شوند .

علف کش های پیش رویشی که برای ذغال اخته به ثبت رسیده اند در برگیرنده دیکلونبیل ، دیوران ، هگزازنیون ، ناپروپامید ، سیمازین و ترباسیل می باشند . این علف کش ها عمدتاً علف های هرز یکساله را مهار می کنند اما دیکوبنیل ، هگزازیتون و ترباسیل برخی علف های هرز چند ساله را نیز مهار می کنند . علف کش های فلوازیفوپ و ستوکسیدیم به صورت پس رویتی برای مهار کشیده برگ های یکساله و برخی کشیده برگ های چند ساله مصرف می شوند .

تمشک

تمشک ها عمدتاً در برگیرنده سیاه توت ، بویزن بریز ، نوگن بریز و تمشک می باشد . پاراکوت و گلیفوسیت به اندام های هوایی علف های هرز زده می شوند . پاراکوت علف کشی تماسی است برای مهار علف های هرز یکساله ،در حالیکه گلیفوسیت ها سیستمیک بوده و علف های هرز یکساله و چند ساله را مهار می کند . کشیده برگهای یکساله و برخی کشیده برگ های چند ساله مانند قیاق ، علف گندمی و مرغ را می توان با کاربردهای پی رویشی فلوازیفوپ و ستوکسیدیم مهار کرد . دیگر علف کش به صورت پیش رویشی برای مهار علف های هرز یکساله در حال جوانه زنی به خاک زده می شوند البته دیکلونبیل ، نورفلورازون و ترباسیل نیز برخی چند ساله ها را مهار می کنند . توت فرنگی

هزینه ی مهار علف های هرز در توت فرنگی ممکن است بیشتر از چند درصد دلار در هکتار در سال شود . با استفاده از علف کش های مناسب و دیگر روش های مدیریت این هزینه را می توان به طور مؤثر کاهش دارد . کمبود کارگر برای وجین کردن دستی علف های هرز باعث استفاده از علف کش ها در این گیاه شده است . پلاستیک سیاه پلی اتیلن و یا کاه نیز علف های هرز را در توت فرنگی مهار می کند . همچنین رطوبت را نگاه داشته و میوه های توت فرنگی را تمیز نگه می دارد . علف های هرزی که از روزنه های پلاستیک به بیرون رشد می کنند معمولاً با دست حذف می شوند . از کشت در مزارع توت فرنگی معمولاً پس از یک تا سه سال و یه به علت آلوده شدن شدید به بیماریها و یا علف های هرز خودداری می شود . در برخی مناطق مزارعی را که برای کشت توت فرنگی در نظر می گیرند پیش از کاشت با آمیزه ای از قبیل بروماید و کلروپیکرین سترون می کنند . این روش نه تنها بسیاری از بذر علف های هرز را از میان می برد بلکه جانداران خاکزاد مانند Verticillium و نماتدها را نیز نابود می کند . متیل بروماید در این آمیزه عمده ترین علف کش است . بذرهای پنیرک ، شبدر خار دار ، عطری وحشی ، پیچک صحرایی و نیلوفر پیچ اغلب با این روش از میان نمی روند .توت فرنگی را می توان سه روز پس از برداشت تارپالین کاشت . اگر علف های هرز مقاوم به این مواد در مراحل بعدی سبز شوند بایستی آنها را با کولیتواسیون و وجین دستی مهار کرد .

علف کش های پیش رویشی که در توت فرنگی می توان مصرف کرد عبارت هستند از : DCPA ناپروپامید و ترباسیل . DCPA و ناپروپامید را می توان برای توت فرنگی در حال رشد فعال مصرف کرد اما ترباسیل بایستی یا در زمستان به کشت های در حال رکود و یا بی درنگ پس از عملیات بازسازی پس از برداشت به شرط آنکه برگها با موور زدن حذف شده باشند زدوده می شود .

ستوکسیدیم را می توان به صورت محلول پاشی برای مهار کشیده برگهای یکساله و برخی کشیده برگ های چند ساله رویش یافته مصرف کرد . ستوکسیدیم را نمی توان در مدت 30 روز پیش از برداشت مصرف کرد . علف های هرز یکساله زمستانه پهن برگ را می توان با کاربردهای پس رویشی4-D و 2 هنگامی مهار کرد که توت فرنگی در حال رکود است . برای پرهیز از آسیب ، گیاه زراعی بایستی در حال رکود باشد و تنها می توان از فرمولاسیون 2,4-D بهره جست . پس از برداشت و پیش از بازسازی زمین 2-4-D را می توان برای مهار علف های هرز پهن برگ رویش یافته مصرف کرد .

پاراکوت را می توان به صورت محلول پاشی هدایت شده در میان ردیف های توت فرنگی برای مهار علفهای هرز یکساله مصرف کرد . پاراکوت را نمی توان بیشتر از سه بار در سال و یا در مدت 21 روز پیش از برداشت مصرف کرد .

منابع :

1- دانش علف های هرز ، توماس گی موناکو ، فلویدام . اشتون .

2- مدیریت علف های هرز ، محمدحسن راشد محصل کاظم وفابخش