بخش تحقیقات گیاه پزشکی استان لرستان

تولید محصولات سالم کشاورزی، مزیت ها، چالشها و راهکارها 

 علی دهقانی

عضوهیأت علمی و محقق بخش تحقیقات گياهپزشكی لرستان

ضرورت افزایش تولید برای جبران نیاز غذایی در جهان به پیشرفتهایی در قرن پیشین منجر شد وآلودگي منابع آب خاك هوا و نگراني مصرف كنندگان از سلامت و كيفيت مواد غذايي و همچنين بر هم خوردن تعادل بوم نظام ها به دليل مداخله غير مسئولانه در آن از پيامد هاي ضمنی و منفی اين پيشرفت بوده است. بتدریج اساس تغذيه صحيح و بهداشتي در كشورهاي پيشرفته و صنعتي بر پايه وجود توليدات ارگانيك برنامه ريزي شد. كشاورزي زيستي(طبیعی)= کشتازی (ارگانيك)  بر اساس تعريفي كه در سال 1996 در امريكا از سوي هیات استانداردهاي ارگانيك ملي ارائه شده كشاورزي ارگانيك نظام مديريتي توليد اكولوژيكي است كه باعث بهبود سلامت نظام كشاورزي از طريق افزايش تنوع ، حمايت چرخه هاي زيستي و حفظ و افزايش فعاليت زيستي خاك شود. به عبارتی كشاورزي ارگانيك توليد كشاورزي بدون استفاده از تركيبات شيميايي مصنوعي (No Chemicales) است. 

ترانسپوزون:

توالی هايي از DNA هستند که قادرند جايگاه خود را درون ژنوم سلول طی فرايند Transposition تغيير دهند. در نتيجه موجب ايجاد تغييرات درون ژنوم و نهايتاً ايجاد جهش می گردند. 

ویژگی های ترانسپوزون ها:

این قطعات DNA چند ویژگی خاص دارند یعنی اگر قطعه ای از DNA چنین ویژگی هایی را داشته باشد می توان به آن ترانسپوزون اطلاق کرد:

اولین و مهمترین ویژگی آنها وجود توالی های تکراری معکوس در دو سر ترانسپوزون هاست. این موضوع را به دو صورت می توان توضیح داد:

1- یعنی توالی سر 5’ یک رشته همانند سر 5’ رشته ی دیگه است      

'5AACCCG3’NNNNNNNN5’CGGGTT3

’3TTGGGC5’NNNNNNNN3’GCCCAA5

2- یعنی سر 5’ یک رشته مکمل سر 3’ همان رشته است (به توالی بالا نگاه کنید).

تصور می شود این توالی ها در مکانیسم ورود و خروج ترانسپوزون ها به داخل ژنوم دخالت می کنند.

دومین ویژگی آنها وجود ORF هایی است  که آنزیمی به نام ترانسپوزاز را کد می کنند که برای جابجایی لازم است. (همه ی ترانسپوزون ها لزوما این ناحیه را ندارند)

سومین ویژگی که لزوما در همه ی ترانسپوزون ها مشاهده نمی شود وجود ژن کدکننده (ORF) هایی است که محصولاتی را کد می کنند که در جابجایی نقشی ندارند، مثلا ژن مقاومت به آنتی بیوتیک ها در باکتری ها.

ترانسپوزون هایی که ویژگی دوم را ندارند برای جابجا شدن در ژنوم نیاز به وجود ترانسپوزون های دیگری  روی همان کروموزوم دارند.

جهت استخراج DNA قارچ از روش CTABاستفاده شد. در ابتدا بافر تجزیه با ترکیب زیر تهیه گردید.

بافر TEX10 جهت اضافه نمودن به DNA استخراج شده و نگهداری طولانی مدت آن مطابق زیر تهیه گردید. 

ويروس ها از لحاظ ژنومی به صورت های زیر می‌باشند:

1- ويروس ها می توانند دارای ژنوم تک رشته RNA ssباشند .

SS = Single Strand     

   اين تک رشته می تواند بطور مستقيم برای پروتئين ها کد کند که در اين صورت +ssRNA خواهد بود. و اصطلاحاً می گويند که ويروس دارای قطبيت مثبت (Positive polarity) می باشد که به صورت علمی (Sense +) نيز گفته می شود. اگر ژنوم برای هيچ پروتئينی قابليت کد کردن نداشته باشد (Sense -) يا (Negative Sense) يا (Negative polarity) می باشد .

2- ويروس ها می توانند دارای ژنوم از نوع ds RNA  يا Double Strand RNA باشند.

3- ويروس ها می توانند دارای ژنوم از نوع ss DNA  يا Single Strand DNA باشند.

4- ويروس ها می توانند دارای ژنوم از نوع ds DNA يا Double Strand DNA باشند.

زيرواحدهای سازنده پوشش پروتئينی (Capsomer) پس از ترجمه از ژنوم به تعداد زيادی ساخته شده  و پس از اتصالات مختلف به يکديگر تشکيل پروتئين پوششی را می دهند که اطراف ژنوم را احاطه می کنند . در نهايت پس از قرار گرفتن پوشش پروتئينی به دور ژنوم ساختمان ويرون (ژنوم + پروتئين پوششی) در اثر نيروهای ناشی از ايجاد پيوند با ژنوم ، شکل می گيرد .

ويروس ها به دليل نيروهای ناشی از پيوند پروتئين و ژن و نيز ماهيت ساختاری زير واحدهای پروتئينی سازنده (Capsomer) پوشش پروتئينی (Capsid) دارای اشکال متفاوتی می گردند.